Koçluk ve inciler metaforik anlamda birbiri ile ilintili iki kavramdır. İncilerin koçlukta ne ifade ettiği, sizin kendi incilerinizi nasıl oluşturacağınız ve bununla ilgili detayları “Koçlukla Kendi İncilerinizi Oluşturun” başlıklı bu yazımda paylaşmaya çalışacağım.
İnci Nedir?
İnci tarih boyunca insanların değer verdiği bir mücevher olarak karşımıza çıkar. Doğada denizde istiridyelerin içinde kendiliğinde oluşmaktadır. Denizden çıkarılan istiridyeler açıldığında bazılarının içinde inci olduğu keşfedilmiş ve sonradan özellikle aranmaya başlanmıştır.
İstiridyeler beslenirken veya kabuklarını açıp kapamaları sırasında içlerine rahatsız edici kum tanesi, kabuk veya benzeri minik parçacıklar kaçabilir. Bu parçacıklar istiridye açısından rahatsız edici gelir. İstiridye bundan kurtulma çabası ile o parçacığı yine kendi ürettiği sedefsi bir salgıyla kaplamaya başlar. Böylece kendisine zarar vermesini önlemeye çalışır. Bu sedef salgı hızla katılaşır ve zaman içinde salgı kaplama artarak büyür. Baştaki parçacığın şekli ne olursa olsun salgı ile kaplama gerçekleşir. Yeterli bir zaman geçtiğinde salgı genellikle çok düzgün bir küre halini alır. Sonunda inci yusyuvarlak, katı, oldukça sert, çoğu zaman beyazımsı renkte bir madde halini alır.
Doğal incilerin oluşması, bulması ve çıkarması zahmetlidir. Bu özelliklerinden dolayı nadir ve kıymetli kabul edilmektedirler. Hele ki formu düzgün olursa veya farklı bir renkte olursa çok daha değerli hale gelmektedirler.
Koçluk ve İnciler
Koçluk bakışıyla incileri bir metafor gibi ele alabiliriz. Tıpkı istiridyelerin içine kaçan istemedikleri kum tanecikleri gibi insanların da içinde istemedikleri bazı hisler, onları engelleyen bazı tıkanıklıklar ve benzeri durumlar olabilmektedir.
Ancak istiridyelerin tersine, insanlar bunları kendiliğinden değerli bir şeye döndürmeyi kolayca başaramaz. Bunun için doğal yaklaşımlar pek fazla yoktur. İnsanlarda doğal olan yaklaşımlar daha farklıdır. Bunlar kaçınma, içine atıp unutma, umursamama, dikkate almama gibi kişiye fayda sağlamayacak bir takım yöntemlerdir. Çoğu zaman bu yöntemler psikolojik anlamda kişi açısından zarara bile dönüşebilir.
İnsanların kendi incilerini oluşturması doğal yoldan olmaz. Çoğu zaman buna biraz da olsa dışarıdan destek gerekir. Koçluk kişilerin, grupların veya takımların kendi tıkanıklıklarını fark etmeleri, kendi sorunlarının çözümlerini keşfetmeleri, farkındalıklar yaşamaları için bir yol arkadaşlığıdır. Bu yol arkadaşlığının sonucunda ortaya çıkan farkındalıklar ise kişilerin incileridir.
Yapay İnciler
Doğada incilerin doğal yapısı denizde istiridyelerin içinde kendiliğinden oluşma şeklindedir. Birçok özelliğiyle dikkat çekmesi ve talebinin çok olması sebebiyle zaman içinde incilerin yapay üretimi başlamıştır. Hatta talebin karşılanması için yapay üretim yöntemi sık tercih edilmeye başlanmıştır.
Aslında normalde istiridyeler denizde olur. Ancak binlerce yıl önce Çin’de tatlısu istiridyeleri ile inci üretildiği de keşfedilmiştir. Günümüzde tatlısu incileri deniz incilerine göre daha ucuz ürünler olarak piyasada bulunmaktadır. Denizde inci üretimi ise özel çiftliklerde yapılmaktadır. İstiridyelerin içine çeşitli doğal ya da yapay malzemeler yerleştirilerek oluşmaları tetiklenmektedir. 2 ila 8 yıl arasında sürelerde büyüme sürecinden sonra da hasadı yapılmaktadır.
Koçlukla Kendi İncilerinizi Oluşturun derken elbette yapay inciler üretmenizden bahsetmiyorum. Sizin incilerinize birazdan daha detaylı değineceğim.
İncilerin Renkleri
Doğal inciler genelde sedefimsi bir maddeden oluştuğundan dolayı beyaz tonlarında olurlar. Ama yine doğal olmakla beraber çok daha nadir olan siyah, yeşil, pembe inciler de vardır. Yapay üretimlerde farklı renklerde inciler elde etmek üzere değişik çalışmalar da yapılmaktadır. İncilerin farklı renklerde olması gibi, koçluk ve koçluğun sonucunda elde edilen farkındalıklar da değişik şekillerde karşımıza çıkabilir. Örneğin, kariyer koçluğu, yönetici koçluğu, ilişki koçluğu, takım koçluğu ve daha birçok koçluk türü de incilerin renkleri gibi çeşitlilik sunmaktadır. Koçluğun sonuçları ise neredeyse her rengi içeren bir renk paleti şeklinde önümüze serilmektedir.
İnci’nin Anlamı
İnci, ister doğal olarak toplansın ister yapay olarak üretilsin, nadir bir ürün olduğundan değeri her zaman yüksektir. Üzerine çeşitli farklı anlamlar yüklenmektedir.
İnci mücevher niteliğiyle bir statü sembolü olarak kullanılmaktadır. Nadir bulunan ve zor elde edilen bir mücevherdir. Ancak gücü yetip alabilenler bu pahalı ürüne erişebilir. Böyle olunca, inci takı sahipleri zenginliklerini incileriyle ortaya koyar. Bu da bir çeşit statü sembolü olmaktadır.
İnci, özellikle de beyaz olanı, bir başka anlamıyla saflığı temsil eder. İstiridye kendisini olduğu gibi saf haliyle korumaya çalışırken yine aynı saflıkta muhteşem özel bir başka şey ortaya çıkarır. Bu ortaya çıkış süreci ise bir çeşit mücadele gibidir. İstiridyenin eli olmadığından kendi içindeki yabancı bir cismi öyle alıp da kolayca dışarıya atamaz. Bununla birlikte o yabancı cismin de kendisine zarar vermesine izin vermez. Kendini koruma ve gelişim mücadelesinin sonunda kendisine içeriden çok bir şey ifade etmese de dışarıdan harika görünen bir çıktı elde eder. Kendince de bu mücadelenin sonunda sağlıklı bir şekilde hayatta kalmayı başarır.
İnci kıyafetler için tamamlayıcı bir aksesuar olarak da ele alınabilir. Tamamlayıcılığıyla takan kişiye şık bir bütünsellik getirir. Dikkat çekici bir nesne halini alır. Odağı kendisinde toplar.
İnci, kolye, küpe, yüzük, bileklik veya daha birçok farklı şekilde kullanılabilir. Her bir kullanım alanında farklı bir şekilde görünür. Yine her birinde etkisi de o kadar farklı olur.
Koçluk Açısından İncinin Anlamı
İnci koçluk açısından metaforik bakışla, birçok farklı anlam ifade eder. İnci bu açıdan statü, saflık, mücadele, tamamlayıcılık gibi pek çok anlama gelmektedir.
Koçluk bir statü sembolü olarak görülebilir. Aslında hemen herkes koçluk için erişime sahiptir. Koçluk alanlar da sıklıkla daha eğitimli, daha iş odaklı, gelişim odaklı kişilerdir. Bu durum koçluk alanların bir statüye sahip oldukları izlenimini yaratabilir. Kimi koçluk alan kişiler koçluk almayı dışarıya bu şekilde de sunarlar. Bundan dolayı zaman içinde statü sembolü haline gelmesi de doğaldır.
Koçluk ve sonunda elde edilen farkındalıklar koçluk alan kişinin hayatına gelişimsel açıdan bir zenginlik katmaktadır. Kişinin düşüncelerini ve bakış açılarını saflaştırmaktadır. Sonunda da çoğu zaman kişi açısından muhteşem bir şey ortaya çıkmaktadır. Koçun desteği ortaya çıkan sonuçların belirgin olmasında önemli bir katkı sağlar.
Koçluk süreci gelişim ve farkındalık açısından koçluk alan kişi için bir mücadeledir. Kendisiyle, önünde beliren sorunlarla, belirsizliklerle yaptığı bir mücadeledir. Neyse ki koç bu mücadelede kendini yalnız bırakmayan bir yol arkadaşı olarak oradadır.
Koçluk, gelişim sürecinde bir araç olarak gerçekten bütünü tamamlayıcı bir role sahiptir. Tıkanılan noktaları açmaya, eksik kalan yerleri keşfetmeye ve yeni farkındalıklar sağlamaya yarar. Bunlar tüm gelişim sürecini tamamlayan öğelerdir. Koç da bu süreçte yol arkadaşlığıyla tamamlayıcı bir kişi halini alır.
Farklı koçluk tipleri olduğu gibi her bir koçluk çalışmasının da etkisi farklıdır. Örneğin kariyer koçluğu kişinin kariyerini farklı bir yere taşır. İlişki koçluğu ise kişinin ilişkilerine farklı bir yerden bakmasını sağlayabilir. Hepsi kendince değişik etkilerle ortaya çıkar.
Sizin İncileriniz ve Renkleri
Herkesin hayatında sorunlar, sıkıntılar, tıkandığı konular vardır. Hepimiz bunları kendimizce ortadan kaldırmaya çalışırız. Tıpkı istiridyeler gibi bizler de bizim için uygun olmadığını düşündüğümüz durumları kendi içimizde çözmenin yollarını ararız.
Koçluk bu gibi engeller için farkındalık yaratan, çıktıları da inci gibi değerli sonuçlar olan, bir gelişim sürecidir. Sizin incileriniz ve bunların renkleri tamamen bu süreçte ortaya çıkar. Koçluk size incinizi oluşturma ve ortaya çıkarmada yardımcı olur. Çıktıları, yani bir anlamda renk paleti, yine sizin hayatınızın ve yaklaşımınızın sonucuna göre değişir.
Hayatınızdaki incileriniz, hem de sizin seçeceğiniz renkte, sizi bekliyor. Onları oluşturmak ve renkleriniz belirlemek de sizin elinizde…
Koçlukla Kendi İncilerinizi Oluşturun derken tam da bunları anlatmaya çalışıyorum.
Koçluk ve inciler denildiğinde veya koçluk almayı düşündüğünüzde hem bu yazımı hem de beni hatırlayın.
Koçlukla kalın.
Köksal Gürkan
Profesyonel Koç, Eğitmen, PMP