PACE aracı işinizin sizi nasıl yansıttığını tespit etmek ve işinizi yaratırken aklınızdan neler geçtiğini ortaya koymak amacıyla kullanılan bir çalışmadır.
Elbette bu çalışmayı yapmak zorunlu değildir. Müşteri istemezse veya beklentisi farklı ise gereksiz bile olabilir.
Koçluk yaparken koçların sürece katkı sağlamak amacıyla kullandıkları çeşitli araçlar vardır. Bunlarla ilgili genel açıklamaları aşağıdaki yazımda yapmıştım.
PACE Aracı Nedir?
Bu araç işinizin sizi nasıl yansıttığını tespit etmek kullanılan bir çalışmadır. İşinizi yaratırken aklınızdan neler geçtiğini ortaya koymak amacıyla da kullanılabilir.
PACE ifadesi bir Akrostiş olup İngilizce “Personality”, “Attitude”, “Commitment” ve “Excellence” kelimelerinin ilk harflerinin birleşmesinden gelmektedir. Aracın kaynak referansı Curly Martin’in İş Koçluğu Elkitabı’dır.
Bu aracın temel kullanım amacı müşterinin hayatında dağınıklık, düzensizlik ve verimsizlik hissettiği durumlarda işin iç yüzünü ortaya çıkartıp, nerelerde harekete geçerek bunları giderebileceğini ortaya çıkarmaktır.
Yapılacak analizin sonucunda müşterinin tercihlerine göre hangi konuların koçluk sürecine dâhil edileceği belirlenir ve aksiyonlar için görüşmelere başlanır.
PACE Aracı Kullanım Şekli
Müşterinin hayatında dağınıklık, düzensizlik ve verimsizlik hissettiği durumlarda kullanılır. İşin iç yüzünü ortaya çıkartıp, nerelerde harekete geçerek bunları giderebileceğini keşfetmek amacıyla bu dört alana dair sorular içeren değerlendirme soruları müşteriye sunulur.
Müşteri her alanla ilgili soruları olabildiğince dürüstçe ve açıklıkla, 1-10 arasında puanlayarak, cevaplar. Her başlık için ayrı alt toplamlar alınır. Verdiği puanlar ve alt toplamlar, her başlık için ayrı ayrı olarak, müşteriyle birlikte ele alınır.
Yapılacak değerlendirmeler bu dört başlık için ayrı ayrı ele alınır. Dört başlığın ayrı ayrı değerlendirilmesinin ardından bütünsel bir değerlendirme de yapılır. Detaylarda hangi konuların ele alınacağı netleştirilir. Soruların cevaplarına ve müşterinin konu hakkındaki farkındalıklarına göre buradaki sonuçlar sonraki adımlar için bir referans olarak kullanılır. Görüşme ilerletilir.
Müşterinin beklentisine ve talebine bağlı olarak, burada çıkan sonuçların müşteri tarafından daha detaylı ele alındığı farklı bir seans planlaması yapılabilir.
PACE Aracı Kullanım Yöntemi
Müşterinin tıkandığı konular için, müşterinin onayı alındıktan sonra, testin paylaşılmasının ardından cevaplaması istenir. Sorulara vereceği puanlar 1 ile 10 arasında olmalıdır. 1 en düşük yani kendisine hiç uymayan, 10 en yüksek yani tam olarak kendisine uyan seviyeyi yansıtacak şekilde puanlamayı tamamladıktan sonra koç sonuçlara hızlıca göz atar.
Aşağıda her bir başlık için değerlendirme detayları yer almaktadır. Her üçünü de tamamlamadan hiçbiri tek başına bir sonuç ifade etmez. Önemli olan bütünsel olarak istenilen amaca hizmet etmeleridir. Bu nedenle, üçü de ele alındıktan sonra bir karar verilebilir.
Kişilik (Personality)
Müşteri bu başlıktaki maddeleri cevaplarken her madde için kendisine en uygun seviyede puan verir.
- Hevesliyim.
- Olumlu bir tutumum var.
- Kolay arkadaşlık kurarım.
- Düzenli bir yaşantım var.
- Öncelik belirlemede iyiyim.
- Başkalarında genellikle iyiyi görürüm.
- Dürüstüm.
- Ahlâklıyım.
- Hatalarımı itiraf ederim.
- Mazeretten ziyade neden belirtirim.
- Becerilerimin kıymetini bilirim.
- Kendimi geliştirmeye hazır ve istekliyim. Bunu yapabilirim.
- Aksi bir insan değilim.
- İyi bir iş/yaşam dengem var.
- Sözüm senettir.
- Adilim.
- Gerektiğinde överim.
- Konuştuğum gibi davranırım.
Tutum (Attitude)
Müşteri bu başlıktaki maddeleri cevaplarken her madde için kendisine en uygun seviyede puan verir.
- Yeni fikirlere açığım.
- Benim için bir şey iyi sonuç veriyorsa, aynı şeyi daha çok yaparım.
- Bir şey iyi sonuç vermiyorsa değiştiririm.
- Başkalarının becerilerime çok güvenirim.
- Bilgi birikimimde boşluklar varsa yardım almaktan çekinmem.
- Gerektiğinde yardımcı olabilecek çok sayıda insan tanırım.
- Sorunları veya anlaşmazlıkları kolayca ve tatlılıkla çözerim.
- Haklı olduğumda başkalarının keyfini bozmadan direnebilirim.
- Başkasının yapmasını istediğim her şeyi kendim yapmaya hazırlıklıyım.
- Hemen yaparım ve ertelemem.
Bağlılık (Commitment)
Müşteri bu başlıktaki maddeleri cevaplarken her madde için kendisine en uygun seviyede puan verir.
- Kişisel başarıma tamamen bağlıyım.
- İşimin başarısına tamamen bağlıyım.
- Personelimi desteklemeye tamamen bağlıyım.
- Sürekli iyileşme kavramına tamamen bağlıyım.
- Ödemelerimi zamanında ve tam yaparım.
- Randevularımda dakik olurum.
- Her zaman “ekstra adımları” atarım.
- Ne gerekiyorsa yaparım.
Mükemmeliyet (Excellence)
Müşteri bu başlıktaki maddeleri cevaplarken her madde için kendisine en uygun seviyede puan verir.
- İlk iş fikrim iyiydi.
- Bugün işim bir zamanlar hayal ettiğime yakın.
- Genellikle daha az vaat eder, daha fazlasını veririm.
- Her zaman daha iyi bir yol olduğuna inanırım.
- Teminatlarıma ve sözlerime saygı gösteririm.
- Sadece en iyi benim için yeterince iyidir.
- Sadece en iyi müşterilerim için yeterince iyidir.
Değerlendirme
Genel toplam puana bakılır. Eğer maksimum puanın %50’sinden daha az ise her bir başlık için detaylara bakılarak ilerlenir.
Her başlıkta genel toplamlara ayrı ayrı bakılır. Maksimum puanın yarısından az toplam puanı olan başlıklar için bir takım ciddi düzenlemeler ihtiyaç var demektir. O başlıklar ve detayları daha dikkatli ele alınır.
Maddeler bazında bakıldığında 5 puanın altında olduğu düşünülen her madde için müşteri “Daha yüksek bir puan almak için bunu değiştirmek istiyor muyum?” sorusuna cevap verir. Hayır derse değiştirmeyi istememesinin nedenleri araştırılır. Evet derse potansiyelini açığa çıkartacak bir koçluk akışı ile devam edilir.
6 veya üzeri puana sahip maddeler için nasıl sürdürülebilir olacakları ele alınır. Genel toplamı %50’den yüksek başlıklar için de aynı şekilde yaklaşılır.
Tıpkı SWOT Analizi gibi PACE aracı da güçlü olduğunuz yönler ile dikkat edilmesi gereken alanları ortaya koyar.
Sonuç
Tüm koçluk araçları gibi PACE Aracı da bir araçtır. Müşteriye ve sürece sağlayacağı katkı kadar önemli ve değerlidir. Kullanılacağı zaman müşterinin beklentisi sorulmalı, onayı alınmalı ve aynı zamanda katacağı değer de önceden sorgulanmalıdır.
Eğer koçluk alan birisi veya müşterim olarak bu yazıyı okuyorsanız öncelikle bunu en az bir kere benimle veya kendi koçunuzla birlikte uygulayın. O zaman esasını öğrendikten sonra kendi başınıza ilerleyebilirsiniz. Başlangıçta tek başınıza ne olduğunu ve nasıl anlam yükleneceğini bilmeden yaparsanız beklentinize uygun sonuçlar alamayabilirsiniz.
Eğer yeni bir koçsanız bana ulaşın ve birlikte araçlar üzerine bir çalışma yapalım. Böylece koç olarak gelişiminize katkı sağlayacak bu ve benzeri birçok araçla ilgili deneyimler elde edebilesiniz.
Hepiniz sevgiyle, mutlulukla ve koçlukla kalın.
Köksal Gürkan
Profesyonel Koç, Mentor, Eğitmen, PMP®